Doelstellingen van het LED

• Helpen van dierenartsen bij letselduiding;
• Een groter maatschappelijk bewustzijn van dierenmishandeling creëren door middel van scholing;
• Beter inzicht krijgen in het probleem van dierenmishandeling en de motieven van daders.

Visie

Maatschappelijk probleem
De laatste jaren is er in Nederland veel aandacht besteed aan het onderwerp dierenmishandeling. Zo streeft de Tweede Kamer sinds 2011 door de inzet van diverse maatregelen naar een verbeterde en ook hardere aanpak van dierenmishandeling en dierverwaarlozing. Onduidelijk is om hoeveel gevallen van daadwerkelijke dierenmishandeling en verwaarlozing het per jaar gaat. Dierenmishandeling is niet een op zichzelf staand maatschappelijk fenomeen. Uit Amerikaans en Engels onderzoek blijkt dat er een sterke samenhang is tussen dierenmishandeling en huiselijk geweld. Meer onderzoek, ook in Nederland, is nodig om beter inzicht hierin te krijgen.

Multidisciplinair
Er is een multidisciplinaire aanpak nodig is om de problematiek betreffende dierenmishandeling effectief te signaleren, te duiden en vervolgen. De relatie tussen dierenmishandeling en huiselijk geweld is dermate sterk dat signalen van dierenmishandeling als een early warning sign kunnen worden beschouwd in de ontwikkeling van psychopathologie van kinderen en volwassenen. Het is dus van het grootste belang dat dierenmishandeling in een vroeg stadium wordt opgespoord en gemeld. Onderzoek geeft aan dat dit niet altijd het geval is, en dat dierenmishandeling ook een op zichzelf staand fenomeen kan zijn.

Herkennen van dierenmishandeling
Voor dierenartsen is het soms lastig om dierenmishandeling te herkennen. Dit komt enerzijds omdat de mindset van dierenartsen meer gericht is op het genezen van dieren en preventieve gezondheidszorg. Ook hebben de meeste dieren een vacht en een gepigmenteerde huid, waardoor bijvoorbeeld blauwe plekken veel minder goed te herkennen zijn dan bij kinderen. 

Als er bij een dier op basis van lichamelijke afwijkingen een vermoeden van dierenmishandeling ontstaat, is het voor dierenartsen soms lastig om hiervan bij de geëigende instanties, zoals bijvoorbeeld de politie melding te maken. Dit omdat er vaak twijfel is of het inderdaad gaat om een geval van dierenmishandeling.

Om dierenmishandeling te herkennen wordt er tijdens de opleiding van dierenartsen, sinds enige tijd, meer aandacht besteedt aan het opmerken van dierenmishandeling.

Aanpak
Het Landelijk Expertisecentrum Dierenmishandeling (LED) heeft een geavanceerde en beveiligde website waar dierenartsen bij een vermoeden van dierenmishandeling, anoniem, gegevens kunnen uploaden. Binnen het LED werken zowel gespecialiseerde dierenartsen als forensisch-medische experts. Zij kunnen als het nodig is dagelijks de informatie die eerstelijns dierenartsen aanleveren, duiden om dierenmishandeling te onderscheiden van (zeldzame) aandoeningen en ongelukken. Deze experts vormen het expertpanel van het LED. Een gecombineerde beoordeling van deze specialisten zorgt ervoor dat de diagnostiek voldoet aan de hoogste eisen en voorkomt dat vermoedens verkeerd geduid worden. Vervolgens kan een dierenarts onderbouwd, als het daadwerkelijk om dierenmishandeling gaat, een melding bij de politie maken.

Functies

Het LED heeft drie belangrijke functies als het gaat om het aanpakken van dierenmishandeling.

Letselduiding
Bij een vermoeden van dierenmishandeling op basis van lichamelijke afwijkingen kunnen dierenartsen (röntgen)foto’s uploaden en een formulier met kenmerken van het letsel insturen op de beveiligde website van het LED. Forensisch experts en gespecialiseerde dierenartsen/pathologen analyseren de aangeleverde informatie en koppelen hun bevindingen terug. Vervolgens kan een dierenarts onderbouwd al dan niet een melding maken bij de politie.

Wetenschappelijk onderzoek
Het LED heeft ook een functie op het gebied van wetenschappelijk onderzoek. Het LED doet onderzoek naar de aard en omvang van dierenmishandeling in Nederland zodat gerichte, preventieve maatregelen genomen kunnen worden. Ook wordt onderzocht in welke mate er raakvlakken zijn met huiselijk geweld en kindermishandeling.

Scholing
Het LED is betrokken bij symposia, congressen, lezingen en cursussen met als doel scholing voor iedereen die te maken kan krijgen met dierenmishandeling, zoals dierenartsen, humaan artsen, sociaal werkers, politie, rechterlijke macht etc.